DEYİMLER - ATASÖZÜ TEST - 1

1. Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki İkilemeyi oluşturan sözcükler tek başlarına kullanılamaz?
A) Yalan yanlış bilgilerle doğru bir karar veremezsiniz.
B) Karşıdan güçlü kuvvetli görünüyordu.
C) Mırın kırın etme de olanları anlat.
D) Aradan aşağı yukarı on yıl geçti.
E) İngilizceyi şöyle böyle bilir.

2. I. Hasta sabaha kadar gözünü kırpmamıştı.
II. Dün akşam geç yattığından uykusunu alamamıştı.
III. Uykum gelmesin diye sık sık yüzümü yıkadım.
IV. Uykusunun ağır olduğunu herkes bilirdi.
V. Dünkü tartışma yüzünden bütün gece gözüme uyku girmedi.
Yukarıdaki cümlelerin hangîlerindeki deyimler anlamca birbirine yakındır?
A) I.ve V.
B) II. ve III.
C) II. ve IV.
D) III. ve IV.
E) IV. ve V.
(1999-ÖSS)

3. Aşağıdakilerden hangisinde "denk" kelimesi, deyim içinde kullanılmıştır?
A) Dengin olmayan kişilerle arkadaşlık etmeni istemiyorum.
B) Bu iki çuvalın ağırlıklarının denk olduğunu sanmıyorum.
C) Tatilde, denk getirebilirsem, iki gün de İstanbul'da kalacağım.
D) Kardeşlere verilen hediyelerin denk olmasına dikkat etmeliydiniz.
E) Dikkat ettim, terazinin kefeleri denk değildi.
(1987-ÖSS)

4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili deyim "merak edip gizlice dinlemek, işitmeye çalışmak" anlamına gelmektedir?
A) Karşı masadakiler konuşurken o da kulak kabartmış dinliyordu.
B) Bu dedikodular onun da kulağına_çalınmış olmalı.
C) Herkes kulağı tetikte müdürün kapısında bekliyordu.
D) Sınıfta bütün öğrenciler kulak kesilmiş öğretmenlerini dinliyorlardı.
E) Öğretmen ders anlatırken kulağım_açıp dinlemelisin.
{1985-ÖYS)

5. Aşağıdakilerden hangisinde, altı çizili deyimin cümleye kattığı anlam ötekilerden farklıdır?
A) Gece gündüz demeden bu işle uğraşacağından kuşkum yok.
B) Bu işi kabul etmeden önce inceden inceye hesaplar yapması gerekti.
C) Senin her şeyi ince eleyip sık dokuduğunu herkes bilir.
D) Bu öneriyi enine boyuna düşündükten sonra karar vermelisin.
E) Seçtiğin konuyu, kılı kırk yararcasına incelediğin anlaşılıyor.
(1991 -ÖSS)

6. Yaşamımızda çok önemli bir yeri olan ekmek sözcüğü pek çok deyimde kullanılmaktadır. Örneğin, geçim sağlayacak bir iş bulmanın zorluğunu anlatmak için "ekmek aslanın ağzında"(I), kendisi çalışmayıp başkasının kazancıyla geçinme durumu için "ekmek elden su gölden"(II) deriz. Geçimini sağlamada çok becerikli olmayı "ekmek kapısı"(III) deyimiyle karşılarız. "Ekmeğine göz dikmek"(IV) deyimiyle, birinin geçimini sağlayan işi elinden almaya çalışmayı anlatmak isteriz. Bir kişinin geçimini sağlamak
için çalışmasına da "ekmek kavgası" deriz.
Bu parçada numaralanmış deyimlerden hangisi yanlış açıklanmıştır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
(1993-ÖYS)

7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "olacaktı ama olmadı" anlamında bir deyim kullanılmıştır?
A) Bu iş çok dara geldi, gereken özeni gösteremedim.
B) Çok gayret ettim, işin sonunu getirdim.
C) Telaşımdan az kalsın cüzdanımı almayı unutuyordum.
D) Biraz daha erken çıkabilseydim yağmura yakalanmayacaktım.
E) Bir süre sonra, olanların farkına vardım.
(1995-ÖYS)

8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "çok sıkıntı çekmek, çok yorulmak" anlamında bir deyim kullanılmıştır?
A) Suçsuzluğunu kanıtlayıncaya kadar akla karayı seçti.
B) Yanlış yapmaktan korktuğu için her işi ince eleyip sık dokurdu.
C) Kötü haberi alınca kafası allak bullak oldu.
D) Söylediğimi yapmamak için bin dereden su getirdi.
E) Savurgan davrandığı için iki yakası bir araya gelmiyordu.
(1995-ÖYS)

9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde deyim açıklamasıyla birlikte verilmiştir?
A) O gün şafak sökerken uyanmış, yola çıkmak üzere hazırlanmıştı.
B) Şimdilik sabrediyor, zamanı gelince her şeyi ortaya dökmeyi düşünüyordu.
C) Herkes aynı sorun üzerinde düşünüyordu, ama hiç kimse onu açıkça dile getirmiyordu.
D) Ona en çok duyarlık gösterdiği yönden saldırmış, onu can evinden vurmuştu.
E) Bu duruma gerçekten çok üzülüyordu, ama elinden hiçbir şey gelmiyordu.
(1994-ÖSS)

10. "Atlar ulu bir sel gibi dağlardan boşanmış. Nallan, toprağı sarsıp şimşekleniyor. Geçtikleri yerlerde süt beyaz yollar bırakıyorlar. Üzerindeki binicileri toprağa fırlatıyorlar. Ovanın yüzü köpürmüş bir denizi andırıyor."
Parçanın yazan, anlatım yönünden aşağıdakilerden hangisi ile nitelendirilir?
A) İnce eleyip sık dokuyan
B) Bin dereden su getiren
C) Bire bin katan
D) Kılı kırk yaran
E) Ağzına geleni söyleyen
(1984-ÖSS)

11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yerinde kullanılmamış bir deyim vardır?
A) Kadın, durmadan ağlıyor, bir yandan da: "İçim yanıyor dostlar!" diye bağırıyordu.
B) Olay yerinde, herkes telaş içindeyken o kılını bile kıpırdatmıyordu.
C) Odacı Halil Efendi, yeni müdür için: "Canı tez birine benziyor." dedi.
D) Ev sahibi, konuklarına bakıp; "Bu ne şıklık böyle!" deyince Ayşe üstüne alındı.
E) Görüşüne başvurduğum herkes, onun, sözünün eri bir kişi olduğunu söylüyordu.
(1996-ÖSS)

12. Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki açıklama, kullanılan deyime uygun değildir?
A) Hiçbir şeyle ilgilenmeyen, sorumluluk duygusundan yoksun, dünya yıkılsa umrunda olmayan bir kişiydi.
B) Çevresindekilerden daha üstün niteliklere sahip olduğunu düşünen, kendini beğenmiş biriydi.
C) Nereden, nasıl yarar sağlanacağını bilir, her işe burnunu sokardı.
D) Bu olaydan sonra büyük bir karamsarlığa ve umutsuzluğa kapıldı, dünyası zindan oldu.
E) Söylediğiniz işle yakından İlgileniyor, onun üzerinde duruyordu.
(1996-ÖYS)

13. Aşağıdakilerin hangisinde ikinci cümle, birinci cümlede kullanılan deyimin anlamını içermez?
A) İş inada binmeseydi böyle çalışmazdı.
Onun kendisine yardımcı olacağını, güçlük çıkarmayacağını anlamıştı.
B) O her işten yüzünün akıyla çıkmıştır.
Bu işi de eksiksiz olarak ve başarıyla tamamladı.
C) Sen hiç merak etme, o işini bilir.
O, nereden, nasıl yarar sağlanacağını çok iyi hesaplar.
D) Sonunda o da işin içinden sıyrıldı.
Bu karışık işten kendini kurtardı.
E) Canını dişine takıp işini bitirmeye çalıştı.
Verilen görevi başarmak için her türlü tehlike ve sıkıntıyı göze aldı.
(1998-ÖSS)

14. Aşağıdaki atasözlerinden hangisi anlamca birlikte verilen tutum ya da davranışla uyuşmaz?
A) Her işte bir hayır vardır. - İyimser olma
B) Gül dikensiz, sefa cefasız olmaz. - Sıkıntılara katlanma
C) Sağlık istersen çok yeme, saygı istersen çok deme. -Ölçülü davranma
D) Boş fıçı çok langırdar. - Bilgiçlik taslama
E) Bin tasa bir borç ödemez. - Kuşku duyma
(1997-ÖYS)

15. Aşağıdaki atasözlerinden hangisi anlamca ötekilere ters düşmektedir?
A) Akıllı düşman, akılsız dosttan hayırlıdır.
B) Akıl adama sermayedir.
C) Akıllı köprü arayana dek, deli suyu geçer.
D) Akılsız başın cezasını ayaklar çeker.
E) Akıl olmayınca başta, ne kuruda biter ne yaşta.
(1986-ÖSS)
16. Aşağıdaki atasözlerinin hangisinde mecazlı bir söyleyiş yoktur?
A) Ayağını yorganına göre uzat.
B) Kaz gelen yerden tavuk esirgenmez.
C) Son pişmanlık fayda vermez.
D) Yuvarlanan taş yosun tutmaz.
E) Ateş düştüğü yeri yakar.
(1989-ÖYS)

17. Aşağıdaki cümlelerin hangisi "insan yedisinde ne ise yetmişinde de odur." atasözünün anlamını içermez?
A) Sen her zaman demez misin, huylu huyundan vazgeçmez, diye?
B) Can çıkmadan huy çıkar mı?
C) Büyükler, sütle giren huyun, canla çıkacağını boşuna söylememişler.
D) Ben sana, huyunu bilmediğin kişilere güvenme, demez miydim?
E) Ne dersen de, değiştiremezsin onu, huy canın altındadır.
(1988- ÖSS)
18. "Seni her mecliste küçük düşürür Kötülerle konup göçücü olma."
Karacaoğlan'ın bu dizeleriyle, anlamca en iyi uyuşan atasözü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Kötü söyleme eşine, zehir katar aşına.
B) Arkadaşını söyle, kim olduğunu söyleyeyim.
C) Üzüm üzüme baka baka kararır.
D) Deli ile çıkma yola, başına getirir bela.
E) Kır atın yanında duran, ya huyundan ya suyundan.
(1981 -ÖYS)

Yanıtlar : 1- 2- 3- 4- 5- 6- 7- 8- 9- 10- 11-